انحراف تیغه بینی یا انحراف سپتوم بینی وضعیتی است که در آن تیغه بینی از خط وسط یا خط مرکزی منحرف شده و باعث می شود یکی از سوراخ های بینی کوچکتر از دیگری باشد. برخی به اشتباه کجی ظاهر بینی را با انحراف یکسان می دادند، در حالی که این دو متفاوت هستند. هنگامی که علائم مربوط به انحراف سپتوم سبب اختلال تنفس فرد شود، ممکن است به داروهای ضد التهابی و جراحی اصلاحی نیاز باشد. ما در این مقاله از سایت دکتر حمیذرضا حسنانی قصد داریم به بررسی علل، علائم و روش های درمان انحراف بینی بپردازیم.
انحراف بینی چیست؟
انحراف تیغه بینی وضعیتی است که در آن تیغه بینی به طور قابل توجهی به یک طرف کج می شود و باعث می شود یک مجرای بینی بزرگتر از دیگری باشد . سپتوم یا تیغه بینی متشکل از غضروف و بافت همبند که مجاری بینی را از یکدیگر جدا می کند، تعریف می شود . مجرای بینی در دو طرف این سپتوم قرار دارد و از داخل با غشاهای مخاطی پوشانده شده است.
بسته به شدت انحراف، انسداد بینی باعث کاهش جریان هوا و مشکلات تنفسی می شود. انحراف بینی می تواند با تخلیه بینی تداخل داشته و منجر به افزایش میزان عفونت و ترشح بینی شود.
علل انحراف بینی چیست؟
توجه داشته باشید که برخی از موارد انحراف سپتوم ژنتیکی هستند. همچنین، منحرف شدن تیغه سپتوم می تواند زمانی که جنین هنوز در رحم مادر است و یا در طول فرآیند زایمان ایجاد شود. یک مطالعه در سال 2012 در هند نشان داد که انحراف سپتوم 20 درصد از نوزادان را تحت تأثیر قرار می دهد. این موارد مربوط به چالش های زایمان بود و بیشتر در نوزادان با وزن بیشتر و افرادی که زایمان های سخت را تجربه می کردند، رخ می دهد.
انحراف سپتوم بینی زمانی که از بدو تولد وجود دارند اغلب به شکل S یا C می باشند. این نوع انحراف سپتوم معمولاً صاف هستند و بیشتر در قسمت جلویی (قدامی) بینی رخ می دهند. میزان انحراف ممکن است با افزایش سن به طور طبیعی افزایش یابد یا تغییر کند.
انحراف تیغه بینی می تواند ناشی از آسیب باشد. انحرافات ناشی از ضربه یا آسیب در سنین بالاتر معمولاً شکل نامنظم دارند و تمام نواحی سپتوم را به یک اندازه تحت تأثیر قرار می دهند. این آسیب ها معمولا با شکسته شدن یا ترک خوردن استخوان بینی همراه هستند.
بیشتر بخوانید: کوچک کردن شاخک های بینی
علائم انحراف بینی
مشکلات زیادی وجود دارد که فرد مبتلا به انحراف بینی ممکن است با آن مواجه شود. علائم رایج انحراف بینی عبارتند از:
دشواری تنفس: انحراف بینی باعث ایجاد مشکل در جریان هوا از طریق نیمی از بینی می شود که باعث مشکل در تنفس می شود و مشکل مشکل تنفس اغلب در افرادی که دچار سرماخوردگی یا آلرژی هستند با انحراف بینی ظاهر می شود. رینیت
گرفتگی بینی و سردرد: از آنجایی که هوا به خوبی از مجرای بینی عبور نمی کند، فردی که دارای انحراف بینی است ممکن است احساس انسداد در سر داشته باشد و این تجمع فشار هوا در داخل سر ممکن است باعث سردرد و فشار بیش از حد هوا در سر شود. البته ممکن است که عفونت ها می توانند باعث درد در سینوس ها شوند.
خونریزی بینی: مشکل در عبور هوا از مجاری بینی در نتیجه انحراف بینی می تواند غشاهای داخل بینی را خشک کرده و فرد را مستعد خونریزی بینی کند.
عفونت های مکرر سینوسی: هر چه انسداد راه هوایی به دلیل انحراف بینی بیشتر باشد، خطر عفونت های مکرر سینوسی بیشتر می شود.
خروپف یا اختلالات خواب: احتقان بینی ناشی از انحراف تیغه بینی می تواند باعث تنفس بلند یا خروپف شود. در نتیجه دشواری در تنفس می تواند باعث بی خوابی یا ناتوانی در ادامه خواب شده و در برخی موارد انحراف بینی می تواند باعث ایجاد شرایطی مانند آپنه خواب شود.
درد صورت: بحث هایی در مورد علل احتمالی درد صورت وجود دارد. یکی از دلایل احتمالی درد یک طرفه صورت می تواند انحراف شدید تیغه بینی باشد که در آن سطوح داخل بینی لمس می شود و باعث فشار می شود.
تشخیص انحراف تیغه بینی
بسیاری از شرایط پزشکی دیگر مانند پولیپ بینی، عفونت و آلرژی می توانند علائم مشابهی مانند انحراف سپتوم بینی ایجاد کنند. بنابراین معمولاً برای تشخیص دقیق باید به متخصص گوش، حلق و بینی (ENT) مراجعه کرد پزشک سابقه پزشکی برای علل احتمالی مانند جراحی های قبلی و علائم مزمن را بررسی می کند.
سپس پزشک با استفاده از اسپکولوم تیغه بینی را به صورت فیزیکی معاینه می کند. این معاینه می تواند به تشخیص انحراف سپتوم و حتی مشکلاتی مانند سینوزیت، پولیپ بینی، احتقان بینی و بزرگ شدن شاخک بینی کمک کند.
گاهی اوقات ممکن است برای تشخیص انحراف بینی به آزمایشات یا اقدامات پزشکی بیشتری مانند سی تی اسکن یا آندوسکوپی بینی نیاز باشد. آندوسکوپی بینی شامل قرار دادن یک لوله نازک و انعطاف پذیر مجهز به دوربین در عمق بینی است.
درمان انحراف بینی
داروهایی که برای کمک به تنفس از طریق بینی ساخته شده اند می توانند به تسکین علائم جزئی انحراف بینی کمک کنند. این داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آنتی هیستامین ها: این داروها به کاهش انسداد بینی و آبریزش بینی کمک می کنند و در صورت سرماخوردگی استفاده می شوند.
- داروهای ضد احتقان: این داروها به کاهش تورم بافت های بینی و باز نگه داشتن مجرای بینی کمک می کنند. این داروها ممکن است به شکل قرص یا اسپری باشند.
- اسپری های استروئیدی: این اسپری ها التهاب و تجمع مواد داخل بینی را کاهش داده و از آبریزش بینی جلوگیری می کند. درمان با این اسپری ها ممکن است یک تا سه هفته طول بکشد.
اگر داروها به تسکین علائم انحراف بینی کمک نکنند، ممکن است به جراحی به نام سپتوپلاستی برای اصلاح انحراف تیغه بینی نیاز باشد. در برخی موارد، برای بهبود ظاهر بینی همراه با سپتوپلاستی یا عمل انحراف بینی، ممکن است نیاز به رینوپلاستی باشد که عمل همزمان انحراف بینی و زیبایی بینی سپتورینوپلاستی گفته می شود.
کلام آخر
انحراف تیغه بینی وضعیتی است که تیغه یا سپتوم بینی بینی به طور قابل توجهی به یک طرف کج می شود. مشکلاتی انحراف تیغه بینی مانند گرفتگی بینی، کاهش جریان هوا از طریق یکی از مجاری بینی و مشکلات تنفسی، به شدت انحراف سپتوم بستگی دارد. انحراف خفیف تیغه بینی معمولا نیازی به درمان ندارد. اما انحراف سپتوم که باعث مشکلات تنفسی یا علائم دردسرساز می شود را می توان با جراحی درمان کرد. در پایان توصیه می شود به منظور تشخیص و درمان این عارضه به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید.
