عوارض جراحی بینی؛ از چسبندگی داخلی تا بینی زینی شکل و راه‌های پیشگیری

دکتر حمیدرضا حسنانی متخصص جراحی بینی

متخصص و جراح گوش و حلق و بینی | جراح بینی

عضو جامعه جراحان گوش و حلق و بینی ایران | عضو جامعه جراحان پلاستیک صورت اروپا

عوارض عمل رینوپلاستی یا جراحی بینی

هرگونه جراحی در بهترین شرایط، ممکن است با عوارضی همراه باشد. اگر متقاضی جراحی سابقۀ بیماری داخلی نداشته باشد و جراحی که انتخاب می کند، بسیار ماهر باشد، این عوارض بسیار ناچیز خواهند بود. شاید اصلا عارضه ای پیش نیاید....

عوارض ناچیز جراحی بینی
درصورتیکه پزشک متخصص جراحی بینی از بتحر کافی برخوردار باشد عوارض جراحی بینی بسیار ناچیز است
هرگونه جراحی در بهترین شرایط ممکن است با عوارضی همراه باشد. در صورتی که متقاضی جراحی هیچگونه سابقه بیماری داخلی نداشته باشد و پوست، مخاط، استخوان، غضروف وی در حالت نرمال باشد عوارض جراحی پلاستیک بینی چندان قابل توجه نیست و بسته به مهارت جراح می تواند تا حد بسیار ناچیز تقلیل یابد با این حال دو دسته عوارض می تواند بعد از جراحی بینی ایجاد شود. این عوارض شامل عوارض عملکردی و عوارض زیبایی می باشند.

عوارض عملکردی جراحی بینی

چسبندگی داخل بینی ، باقی ماندن انحراف تیغه بینی ، تنگی دریچه داخلی بینی ، تنگی دریچه خارجی بینی ، بزرگ ماندن شاخک های بینی ، صدمه بر مجرای اشکی

عوارض زیبایی جراحی بینی

بینی زینی شکل ، اشکال هشتی شکل (V معکوس) در حد فاصل هرم استخوانی وغضروفی ، آسیب پوست بینی ، باریک شدن بیش از حد نوک بینی ، بالا رفتن بیش از اندازه نوک بینی ، کوچک شدن بیش از اندازه پره های بینی ، کم یا زیاد شدن پرده وسطی بینی


عوارض عملکردی جراحی بینی:
منظور از این عوارض اختلالات تنفسی و انسداد بینی بعداز جراحی می باشد :

♣ چسبندگی داخل بینی :
اگر برش ها و زخم های جراحی با دقت ترمیم نشوند، بافت های داخل بینی به هم می چسبند و احساس چسبندگی داخل بینی به فرد دست می دهد .

♣ باقی ماندن انحراف تیغه بینی :
در اثر عدم اصلاح انحراف تیغه وسط بینی توسط جراح ایجاد می شود از آنجا که به دنبال عمل جراحی پلاستیک بینی حجم بینی حداقل 13 % کاهش می یابد در صورتی که انحراف قبلی اصلاح نشود امکان ایجاد گرفتگی بینی وجود دارد. 
تا دو هفته بعد از جراحی بینی از کشیدن سیگار خودداری کنید.
nose-job-for-smokers.jpg

سیگار کشیدن تا دو هفته بعد از عمل بینی ممنوع است زیرا نیکوتین و سایر مواد موجود در دود سیگار باعث کاهش خون‌رسانی و اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها می‌شوند و روند ترمیم زخم و جوش‌خوردن استخوان و غضروف را مختل می‌کنند. سیگار همچنین می‌تواند باعث افزایش تورم، تأخیر در کاهش کبودی، عفونت و حتی اختلال در شکل‌گیری نتایج نهایی جراحی شود. علاوه بر این، سرفه یا تحریک مجاری تنفسی ناشی از دود سیگار فشار داخل بینی را بالا می‌برد و احتمال خونریزی بعد از عمل را بیشتر می‌کند.
آیا می توان با هیدروژن پر اکساید لکه های خون داخل یا خارج بینی را پاک نمو
remove-blot-clot.jpg

آیا می توان با هیدروژن پر اکساید لکه های خون داخل یا خارج بینی را پاک نمود؟ پاک کردن لخته های خون بیرون بینی بهتر است فقط با سرم نرمال ساین و گاز استریل یا آب جوشیده سرد شده باشد. داخل بینی در سه هفته اول فقط قطره نرمال سالین استفاده شود. در هفته اول، داخل بینی پماد جنتامایسین مالیده شود. بعد از هفته اول، به مدت دو هفته دیگر، داخل بینی با پماد ویتامین A نیز چرب شود.
سینوس ها و پولیپ
sinus-and-polyps.jpg

در صورتی که پوشش درون سینوس ها در اثر التهاب طولانی مدت ورم کند، به صورت گوشت اضافه در می آید و به داخل بینی نفوذ می کند و راه تنفس را مسدود می نماید. به این گوشت اضافه، پولیپ می گویند. جراحی پولیپ از طریق روشی به نام اندوسکوپی سینوس انجام می گیرد. اندوسکوپی سینوس، همزمان با جراحی زیبایی بینی نیز امکانپذیر می باشد.
بخیه های داخل بینی
dissolvable.jpg

بخیه های داخل بینی معمولا جذبی است. درون بینی اغلب از نخ های بخیه جذبی استفاده می شود ولی برای ترمیم برش های خارجی بینی از نخ های غیر قابل جذب استفاده می گردد. بخیه های جذبی نیاز به کشیدن ندارند. نخ های قابل جذب معمولاً بین سه هفته تا سه ماه خود به خود جذب می شوند.
فین کردن
stop-blowing-the-nose.jpg

تا سه هفته بعد از عمل بینی، فین کردن ممنوع است زیرا ممکن است به جدا شدن بخیه های داخل بینی یا احیانا پاره شدن مخاط داخل بینی بیانجامد.
روش های کمک تشخیصی مثل سی تی اسکن
nose-CT-scan-og.jpg

برای بررسی بیشتر ضایعات داخل بینی که نیاز به بررسی بیشتر برای تشخیص وجود دارد، روش های کمک تشخیصی مثل سی تی اسکن می تواند مفید باشد.
تنگی دریچه داخل بینی
spreader-graft.jpg

تنگی دریچه داخل بینی، با گذاشتن بافت های پیوندی غضروفی که اصطلاحاً به آن اسپریدر گرافت گفته می شود، اصلاح می گردد.
سی تی اسکن
CTscan3.jpg

ضایعات داخل بینی و سینوس ها با سی تی اسکن قابل تشخیص است.
چسباندن اسپلینت بینی
amal-111.jpg

داخل بینی تامپون گذاشته شده و اسپلینت بینی با چسب به بینی چسبانده می شود


♣ تنگی دریچه داخلی بینی :
در اثر کوچک کردن بیش ازاندازه قوزپشت بینی ایجاد می شود و در صورتی که به بازسازی این دریچه دقت نشود امکان تنگی آن وجود دارد.

♣ تنگی دریچه خارجی بینی :
این حالت در اثر کوچک کردن بیش ازاندازه پره و سوراخ های زیر بینی ایجاد می شود و متأسفانه بازسازی آن بسیار مشکل است. 
استخوان بینی، عضروف جانبی بالایی، عضروف جانبی پایینی بینی
educate3.jpg

استخوان بینی در قسمت بالایی بینی قرار دارد و ساختار سخت و مستحکم بخش بالای پشت بینی را تشکیل می‌دهد، در حالی‌که غضروف‌های جانبی بالایی (Upper Lateral) درست زیر استخوان قرار دارند و به تیغه میانی متصل شده و در شکل و عملکرد دریچه داخلی بینی نقش مهمی دارند؛ غضروف‌های جانبی پایینی (Lower Lateral) نیز در بخش نوک بینی واقع شده‌اند و فرم نوک، پره‌ها و پهنای بینی را تعیین می‌کنند، بنابراین هماهنگی این سه بخش برای زیبایی و عملکرد طبیعی بینی بسیار ضروری است.
دریچه یک طرفه
catherer-of-angiocath.JPG

آنژیوکت Angiocath یا کاتتر عروق محیطی peripheral venous catheter، برای دسترسی عروقی، تزریق به خون، گرفتن خون استفاده می شود. بخش های مختلف یک آنژیوکت عبارتند از بخش پلاستیکی که داخل مویرگ قرار می گیرد، بال آنژیوکت و دریچه تزریق که در شکل فوق نشان داده شده است.
تنگی دریچه داخل بینی
spreader-graft.jpg

تنگی دریچه داخل بینی، با گذاشتن بافت های پیوندی غضروفی که اصطلاحاً به آن اسپریدر گرافت گفته می شود، اصلاح می گردد.
دریچه های بینی
closed-valve-after-rhinoplasty-og.jpg

جراح بینی در هنگام عمل باید توجه داشته باشد که به دریچه های بینی آسیب نزند.


♣ بزرگ ماندن شاخک های بینی :
درافرادی که مبتلا به آلرژی یاالتهاب های درون بینی می باشند ممکن است شاخک های درون بینی بیش ازاندازه رشد کرده باشند در صورتی که حین جراحی به آنها دقت نشود و مورد کوچک سازی قرار نگیرند ممکن است بعدازعمل باعث تنگی راه هوایی بینی بشوند. 
شاخک های بینی
turbinate-middle.jpg

بزرگ ماندن شاخک های بینی از عوارض جراحی بینی توسط جراحانی است که مهارت کافی ندارند


♣ صدمه بر مجرای اشکی :
اگرچه این عارضه بسیار نادر است ولی به هر حال امکان ایجاد آن در مواردی که جراح به کم کردن پهنای استخوانی بینی می پردازد وجود دارد. دراین حالت پس از جراحی، فرد دچار ریزش اشک از یک چشم به مدت طولانی می شود.

عوارض زیبایی جراحی بینی :
این گروه شامل عوارضی است که به زیبایی بینی آسیب می رساند و آن را از حالت استاندارد خارج می نماید.

♣ بینی زینی شکل : این عارضه در اثر برداشتن بیش ازاندازه قوز استخوانی- غضروفی پشت بینی ایجاد می شود این حالت یا در اثر اصرار بیش از حد بیمار برای ایجاد قوس پشت بینی باعث تحریک جراح به برداشتن بیش ازاندازه قوز شده است یا در اثر تخمین نادرست حین جراحی ایجاد می شود.
عوارض جراحی بینی


♣ اشکال هشتی شکل (V معکوس) در حد فاصل هرم استخوانی و غضروفی :
به دنبال کوچک کردن بیش از اندازه طاق بینی به نظر می رسد که جزء غضروفی بینی از جزء استخوانی آن جدا شده است و بینی فرد دو تکه به نظر می رسد علاوه بر این برای فرد مشکل تنفسی نیز ایجاد می شود.

♣ آسیب پوست بینی :
در صورتی که حین جراحی به پوست بینی آسیب برسد امکان دارد پس از جراحی پوست آسیب دیده سیاه شده و از بین برود. این عارضه بد ترین نوع عارضه است و ترمیم آن فوق العاده مشکل است. استفاده از مواد مصنوعی (پروتز) به عنوان پیوند داخل بینی نیز با احتمال آسیب به پوست بینی همراه است. خوشبختانه این عارضه فوق العاده نادر است.
عوارض جراحی بینی


♣ باریک شدن بیش از حد نوک بینی :
معمولاً به دلیل اصرار بیش از حد متقاضی به کوچک شدن نوک بینی، جراحان نوک بینی را بیش از اندازه باریک می کنند این حالت نه تنها باعث زیباتر شدن بینی نمی شود بلکه در نظر اکثریت افراد اجتماع بینی را نازیبا و مصنوعی جلوه می دهد.

♣ بالا رفتن بیش از اندازه نوک بینی :
در صورتی که نوک بینی به اندازه محدودی بالاتر برود، باعث جذاب تر شدن فرد می شود ولی در صورتی که از حد استاندارد نوک بینی بالاتر برود ظاهری بسیار نازیبا و اصطلاحاً شبیه خوک به فرد داده می شود و این از ظرایف جراحی است که به مهارت کافی جراح نیاز دارد.

بینی خوکی شکل
uprotation-fun.jpg

بینی خوکی شکل و غیر طبیعی در اثر سربالا کردن بیش از حد نوک بینی


♣ کوچک شدن بیش از اندازه پره های بینی :
در افرادی که ضخامت پوست زیاد است (بینی های گوشتی) یا در هر فردی که پره های بینی از حد استاندارد بزرگتر باشد کوچک کردن پره های بینی باعث زیباتر شدن بینی خواهد شد ولی در صورتی که این کوچک سازی بیش از اندازه انجام شود نتیجه عکس خواهد داد و علاوه بر ایجاد ظاهر نامطلوب باعث تنگی راه هوایی بینی نیز خواهد شد. 
پره های بینی، پره بینی، کنار بینی، برش بینی
alar-rim-nose-og.jpg

کوچک کردن پره های بینی زمانی انجام می شود که فاصله پره های بینی در نمای روبرو بیشتر از فاصله دو چشم باشد. برش بینی از کناره های پره داده می شود.


♣ کم یا زیاد شدن پره وسطی بینی :
در صورتی که حین جراحی به تناسب محل پره های بینی با پرده وسطی بینی دقت کافی نشود بعد از جراحی این پرده ممکن است تو کشیده یا بیش از حد بیرون زده به نظر برسد و مخصوصاً در نیمرخ ظاهر نامطلوبی به فرد خواهد داد.